Rond de jaarwisseling staat vuurwerk voor veel mensen symbool voor feest en gezelligheid. Voor dieren is dit moment echter vaak allesbehalve feestelijk. De Dierenbescherming waarschuwt dit jaar voor een mogelijk zeer heftige jaarwisseling, met veel vuurwerkoverlast en risico’s voor dieren. Ook voor stads- en kinderboerderijen is deze periode een punt van zorg.
Stress, paniek en veiligheidsrisico’s
Harde knallen, flitsen en vuurwerk dat onvoorspelbaar wordt afgestoken, kunnen bij dieren leiden tot stress en paniek. Dieren schrikken, proberen te vluchten of raken langdurig onrustig. Dit kan niet alleen leiden tot angst en uitputting, maar ook tot verwondingen. Daarnaast brengt vuurwerk risico’s met zich mee voor de veiligheid op het terrein, zoals brandgevaar of vuurwerk dat binnen de hekken terechtkomt.
Hoewel veel adviezen over vuurwerk en dieren gericht zijn op huisdiereigenaren, zijn deze niet altijd één op één toepasbaar op kinderboerderijen. Hier gaat het vaak om meerdere diersoorten, grotere terreinen en minder mogelijkheden om dieren volledig af te schermen van prikkels van buitenaf.
Maatregelen op kinderboerderijen
Kinderboerderijen doen er alles aan om hun dieren zo goed mogelijk door de jaarwisseling heen te helpen. Veel locaties kiezen ervoor om dieren tijdens oud en nieuw (tijdelijk) op stal te plaatsen, waar mogelijk in een rustige en beschutte omgeving. Ook wordt het terrein extra gecontroleerd, zowel vooraf als tijdens en na de jaarwisseling, om risico’s te beperken. Daarnaast informeren kinderboerderijen hun bezoekers en omwonenden steeds vaker over de impact van vuurwerk op dieren, bijvoorbeeld via sociale media.
Deze maatregelen zijn belangrijk, maar nemen niet alle risico’s weg. Vuurwerk dat in de directe omgeving wordt afgestoken, blijft invloed hebben op het welzijn en de veiligheid van de dieren.
De rol van gemeenten: vuurwerkvrije zones
Gemeenten kunnen een belangrijke bijdrage leveren door het instellen van vuurwerkvrije zones. Deze zones kunnen worden aangewezen rond plekken waar kwetsbare groepen verblijven, waaronder kinderboerderijen, dierenasiels en wildopvanglocaties. Een vuurwerkvrije zone wordt vastgelegd in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van de gemeente.
Er zijn kinderboerderijen die hier al positieve ervaringen mee hebben. Door tijdig in gesprek te gaan met de gemeente en het belang van dierenwelzijn én veiligheid te benadrukken, is het in sommige gevallen gelukt om een vuurwerkverbod in de directe omgeving te realiseren.
Meer informatie over het vuurwerkbeleid en de verantwoordelijkheden van gemeenten is te vinden op de website van de Rijksoverheid.
Samen zorgen voor een rustige jaarwisseling
Een rustige jaarwisseling voor dieren vraagt om samenwerking. Kinderboerderijen kunnen zelf maatregelen nemen, maar zijn daarbij ook afhankelijk van begrip en medewerking van de omgeving. Gemeenten, omwonenden en bezoekers spelen hierin een belangrijke rol.
Positieve communicatie kan helpen, bijvoorbeeld door via borden, posters of social media aandacht te vragen voor de impact van vuurwerk op dieren. Niet alleen honden, maar ook boerderijdieren zoals geiten, schapen en konijnen kunnen angst en stress ervaren door vuurwerk.
Tip: aandacht vragen met een vuurwerkposter
De Koninklijke Hondenbescherming biedt een laagdrempelige manier om aandacht te vragen voor vuurwerkangst bij dieren. Via hun website is het mogelijk om een poster te maken met een eigen foto. Deze poster is bedoeld voor honden, maar het idee is ook goed toepasbaar voor andere dieren op kinderboerderijen.
De poster kan:
-
gedeeld worden op social media
-
opgehangen worden voor het raam of op het terrein
-
helpen om bezoekers en omwonenden bewust te maken van de impact van vuurwerk op dieren